Procededura "Niebieska Karta"
Zgodnie z ustawową definicją procedura "Niebieskie Karty" obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie.
Przemoc w rodzinie to:
- jednorazowe albo powtarzające się
- umyślne działanie lub zaniechanie
- naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność w tym seksualną,
- powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym,
- a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
Źródło: Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
Przemoc może występować w relacjach:
- dorosłych wobec dorosłych
- dorosłych wobec dzieci
- dzieci wobec dorosłych
Zdarza się, że te same osoby w jednych relacjach przyjmują rolę “ofiary” w innych zaś rolę “sprawcy” - np. kobieta doświadczająca przemocy ze strony partnera może jednocześnie stosować przemoc w relacjach ze swoimi dziećmi, większość “sprawców” to byłe “ofiary”.
Formy przemocy:
- Przemoc fizyczna - popychanie, odpychanie, obezwładnianie, przytrzymywanie, policzkowanie, szczypanie, kopanie, duszenie, bicie, wykręcanie rąk, rzucanie w kogoś przedmiotami, powodowanie oparzeń, polewanie substancjami żrącymi, użycie broni, porzucanie w niebezpiecznej okolicy, nieudzielanie koniecznej pomocy, itp.
- Przemoc psychiczna - ośmieszanie, wyśmiewanie poglądów, religii, pochodzenia, narzucanie własnych poglądów, stała krytyka, wmawianie choroby psychicznej, kontrolowanie i ograniczanie kontaktów z innymi osobami, domaganie się posłuszeństwa, ograniczanie snu i pożywienia, wyzywanie, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie, stosowanie gróźb, itp.
- Przemoc seksualna - zmuszanie do obcowania płciowego lub innych czynności seksualnych, wymuszanie nieakceptowanych pieszczot i praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi, sadystyczne formy współżycia seksualnego, krytyka zachowań seksualnych, itp.
- Przemoc ekonomiczna - odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, nie zaspakajanie podstawowych, materialnych potrzeb rodziny, zabieranie/przywłaszczenie mienia, zniszczenie/uszkodzenie mienia, itp.
Poszczególne formy wzajemnie się przenikają. Czasami jedno zachowanie trudno zakwalifikować tylko do jednej kategorii.
Cykle przemocy w rodzinie
Badania wykazały, że osoby doznające przemocy, przechodzą przez trzy fazy powtarzającego się cyklu przemocy.
1. Faza narastania napięcia
- W fazie pierwszej narasta napięcie i agresywność sprawcy - każdy drobiazg wywołuje jego irytację, prowokuje kłótnie i staje się coraz bardziej niebezpieczny. Osoba doznająca przemocy stara się opanować sytuację i oddalić zagrożenie. Czasem zaś nie mogąc wytrzymać „oczekiwania” sama prowokuje spięcie, aby wreszcie "mieć to za sobą". Często pojawiają się u niej różne dolegliwości fizyczne (np. bóle żołądka i głowy, bezsenność i utrata apetytu) i psychiczne (np. wpada w apatię lub ogarnia ją silny niepokój).
2. Faza gwałtownej przemocy
- W fazie gwałtownej przemocy dochodzi do ataku agresji i rozładowania złości.
3. Faza miodowego miesiąca
- W tej fazie wszystko się zmienia. Osoba stosująca przemoc nagle staje się inną osobą. Stara się znaleźć jakieś wytłumaczenie i usprawiedliwienie. Przeżywa poczucie winy, okazuje skruchę, przeprasza i obiecuje, że to się już nie powtórzy. Zaczyna okazywać ciepło i miłość. Osoba doznająca przemocy zaczyna wierzyć, że partner się zmienił i że przemoc była jedynie wyjątkowym incydentem, który już nigdy się nie powtórzy.
Fazy występują kolejno po sobie, jednakże w każdym kolejnym cyklu przemoc staje się bardziej gwałtowna i trwa dłużej natomiast faza miodowego miesiąca skraca się.
Źródło: strona internetowa Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
www.parpa.pl