NIE ufaj bezgranicznie
Drzwi do wielkiego świata stanęły przed naszym krajem otworem. Zniesienie granic umożliwiło bezproblemowe podróżowanie za lepszym kawałkiem chleba. Wizja dobrego zarobku i życia poza granicami naszego kraju jest na tyle kuszącą propozycją, że wiele osób decyduje się na proponowaną im pracę. W wielu przypadkach marzenie o lepszej przyszłości kończy się dramatem. Tysiące młodych ludzi jest zwabianych „korzystnymi” ofertami pracy za granicą, a następnie wykorzystywanych do handlu ludźmi, ich narządami, niewolnictwie, przymusowej pracy i prostytucji, seksbiznesie czy nielegalnych adopcjach. Pamiętaj, aby nie paść ofiarą przestępstwa handlu ludźmi należy zwiększyć czujność.
Zanim podejmiesz decyzję o wyjeździe:
1. Sprawdź czy pośrednik oferujący zatrudnienie za granicą posiada stosowne zezwolenie na prowadzenie pośrednictwa pracy:
* sprawdź, czy pośrednik (firma pośrednicząca) oferujący pracę działa legalnie, tzn. czy jest zarejestrowany w KRAZ (Krajowy Rejestr Agencji Zatrudnienia) i posiada odpowiedni certyfikat - www.kraz.praca.gov.pl ;
* informacje na temat zagranicznych firm i agencji pośrednictwa pracy uzyskasz u doradców EURES w wojewódzkich urzędach pracy (np. www.up.podlasie.pl);
2. Przed podpisaniem umowy zapoznaj się z proponowanymi warunkami pracy. Upewnij się, że dobrze rozumiesz treść umowy. Jeśli coś jest niezrozumiałe – pytaj!
3. Informacje o warunkach życia i pracy kraju, do którego zamierzasz wyjechać, znajdziesz na stronie internetowej EURES: www.europa.eu;
4. Adresy polskich placówek konsularnych na terenie innych krajów dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych : www.msz.gov.pl
Nie przyjmuj ofert pracy od osób, których nie znasz lub znasz słabo i krótko. Jeśli o pracy za granicą myślisz poważnie, skorzystaj z pomocy profesjonalnego pośrednika.
Zanim wyjedziesz, pamiętaj!
* Dopełnij wszelkich formalności (sprawdź ważność swojego paszportu i ewentualnych pozwoleń, zgromadź inne potrzebne do podjęcia pracy dokumenty , np. zaświadczenia potwierdzające zawodowe kwalifikacje)
* Ubezpiecz się (od następstw nieszczęśliwych wypadków i ewentualnych kosztów leczenia za granicą)
* Zrób kserokopię dokumentów, które ze sobą zbierzesz (paszportu, dowodu osobistego, wiz, pozwolenia na pracę, umowy o pracę) i zostaw bliskim (osobom, którym ufasz). Dołącz do dokumentów aktualną fotografię
* Dowiedz się na co możesz liczyć ze strony pośrednika w razie kłopotów w pracy (np. w sytuacji, kiedy praca jest inna niż oferowana lub są problemy z pracodawcą). Poproś o zobowiązanie na piśmie.
* Jeśli pośrednikowi dajesz pieniądze, zawsze domagaj się pokwitowania!!!
* Upewnij się, że pracodawca rzeczywiście istnieje, dowiedz się o nim jak najwięcej – najlepiej od pośrednika. Poproś o adres, numer telefonu. Skontaktuj się z nim.
* Zostaw adres, pod którym będziesz przebywać za granicą, numer telefonu, imię i nazwisko pracodawcy oraz nazwiska i adresy osób z którymi wyjeżdżasz (lepiej nie wyruszaj w pojedynkę)
* Ustal częstotliwość kontaktów telefonicznych z bliskimi ( osobami którym ufasz), np. raz w tygodniu o określonej porze. Ustal hasło, którym się posłużysz w przypadku ewentualnych kłopotów i niemożności powiedzenia tego wprost przez telefon: np. pozdrowienia dla kogoś, kto nie istnieje itp.
Zabierz ze sobą:
* Adres i numer telefonu najbliższego polskiego konsulatu w kraju, do którego jedziesz. W razie jakichkolwiek kłopotów otrzymasz tam pomoc.
* Słownik lub rozmówki – jeśli nie jesteś pewna/pewien, czy dasz sobie radę z miejscowym językiem.
* Numer telefonu Poland direct z kraju, do którego jedziesz. Za minimalną opłatą lub za darmo będziesz mogła/mógł zatelefonować do Polski – tylko na numer telefonu stacjonarnego – nie komórki – o ile osoba, do której dzwonisz zgodzi się zapłacić za rozmowę. Telefonistka, która połączy rozmowę mówi po polsku.
* Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (otrzymasz ją w NFZ), która jest potwierdzeniem ubezpieczenia w Narodowym Funduszu Zdrowia i jest uznawana w krajach Unii Europejskiej – w razie choroby NFZ pokryje koszty leczenia. Jednak nie wszystkie! Przed wyjazdem upewnij się jakiego rodzaju koszty leczenia za granicą mogą być pokryte przez NFZ.
* Telefon komórkowy z aktywnym roamingiem. Pieniądze (karty
kredytowe), abyś miała/miał za co wrócić do Polski. Numer telefonu organizacji
pomagającej kobietom, migrantom czy osobom poszkodowanym w wyniku przestępstwa.
Zwykle w takiej organizacji można uzyskać poradę i pomoc.
Zapamiętaj - za granicą:
* Masz prawo do wyboru miejsca zamieszkania i swobodnego poruszania się po terytorium kraju w którym przebywasz. Nikt więc nie ma prawa więzić Cię, przetrzymywać ani zmuszać do czegokolwiek – także do pracy!
* Jeśli spotkało Cię coś złego np.: stałaś/eś się ofiarą przestępstwa lub je popełniłaś/eś i zostałaś/eś zatrzymana/y przez policję, pamiętaj, masz prawo do obrony swoich praw! Na Twoją prośbę policjant powiadomi o Twojej sytuacji polski konsulat.
* Twoje prawa za granicą mają obowiązek chronić polski konsul i Policja.
* Jeśli masz kłopoty, pomocy możesz szukać w polskiej placówce dyplomatycznej. Po pomoc należy zgłosić się do konsulatu nie do ambasady. W razie potrzeby konsul udzieli ci rady i pomocy (więcej informacji www.msz.gov.pl)
* Twoje dokumenty (paszport, dowód osobisty) należą do Ciebie. Nikt nie ma prawa ci ich odebrać.Jednak jeśli stracisz dokumenty, masz takie samo prawo do skorzystania pomocy polskiego konsulatu, Policji czy służb socjalnych.
* Jeśli ktoś cię krzywdzi (np. bije, szantażuje, zmusza do czegoś) To nie jest Twoja wina! Ty jesteś ofiarą przestępstwa i potrzebujesz pomocy. Winien jest sprawca – powinien być ukarany.
Zawsze możesz liczyć na pomoc ze strony Policji:
- w kraju tel.997
- za granicą i z telefonów komórkowych tel. 112 – numer alarmowy służb
ratunkowych obowiązujący w krajach Unii Europejskiej
Polskie Organizacje zaangażowane w walkę i zapobieganie handlowi ludźmi:
- Fundacja Przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „LaStrada”. Zawiera informacje na temat zjawiska handlu ludźmi, regulacje prawne dla osób chcących pracować za granicą. Telefon zaufania: 48 22 628 99 99, e-mail: strada@pol.pl
- ITAKA - Centrum Poszukiwań Osób Zaginionych 24h linia wsparcia – 0 801 24 70 70. Telefon w sprawie zaginionego dziecka - 116 000. Telefon Zaufania dla dzieci i młodzieży - 116 111
- Centrum Praw Kobiet tel. 022 622 25 17, tel. zaufania STOP: (+ 48 22) 621 35 37, e-mail: temida@cpk.org.pl
- Helsińska Fundacja Praw Człowieka, tel./fax: (+ 48 22) 828 10 08, 828 69 96, 556 44 40, e-mail: hfhr@hfhrpol.waw.pl
- Fundacja Dzieci Niczyje, tel.: (+ 48 22) 616 02 68, e-mail: fdn@fdn.pl
- Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć, tel. 48 12 633 72 23
- www.msz.gov.pl – Informacje Konsularne - Adresy polskich placówek za granicą